علی رضا کافی
عضو شورای سردبیری دنیای خودرو
نخستین اقدام دولت پس از کاهش منابع ارزی؛ اولویت‌بندی تخصیص به صنایع مختلف است. صنایع در صف انتظار می‌ایستند تا به نوبت سهمی از تخصیص ارز ببرند و بتوانند چرخ کارخانه‌های خود را بی‌وقفه بچرخانند. در این بین اما برخی صنایع به‌دلیل نقش تاثیرگذارشان در تامین نیازهای جامعه از اولویت برخوردارند و البته تجربه دولت‌های قبلی حکایت از در اولویت قرار دادن آنها برای تامین و تخصیص ارز دارد.
با این‌حال اما طی چند ماه گذشته صنعت تایر کشور با وجود استراتژیک بودن و اهمیت تامین به موقع بازار، از اولویت تخصیص ارز در بانک مرکزی خارج شده است و فعالان این صنعت هم باید مانند دیگر صنایع در صف بایستند تا نوبت دریافت منابعشان برسد.
اگرچه مسئولان وزارت صمت در تمامی ادوار بر لزوم تامین به‌موقع و سریع ارز صنعت تایر کشور واقف بوده‌اند و همیشه تخصیص ارز به این صنعت را در اولویت قرار می‌دادند اما به‌تازگی مسئولان وزارت صمت و بانک مرکزی دیگر تفاوتی برای این صنعت با دیگر صنایع فعال در کشور قائل نیستند و کارخانه‌های تایرسازی باید ماه‌ها در نوبت دریافت ارز برای خرید مواد اولیه وارداتی بمانند.
با این شیوه توزیع ارز در صنایع، باید آسیب‌های متعددی را برای صنعت تایر، مردم و صنعت حمل‌ونقل کشور متصور بود. چراکه تایرسازی ازجمله صنایعی است که باید سفارش‌گذاری، خرید و انتقال مواد اولیه وارداتی آن از کشورهای خارجی تا خط تولید به صورت متناوب و بی‌وقفه انجام شود. چراکه در صورت هرگونه توقف در تخصیص ارز، خرید و رسیدن مواد اولیه به خطوط تولید، بازار با کمبود کالا مواجه خواهد شد و قیمت‌ها به صورت تصاعدی بالا خواهد رفت.
ازسوی‌دیگر تامین تایر خودروسازان نیز با مشکل مواجه خواهد شد و تاثیر تخصیص دیرهنگام ارز به این صنعت در خودروسازی نیز مشاهده خواهد شد. بنابراین در شرایطی که تامین اکثر تایرهای موردنیاز خودروهای سواری و سنگین در ایران برعهده تولیدکنندگان داخلی است، جا دارد وزارت صنعت، معدن و تجارت به‌عنوان متولی رسیدگی به امور صنایع مختلف و واردات کالا، نگاه ویژه‌ای به صنایع خاص ازجمله تایرسازی داشته باشند تا بازار با کمبود مواجه نشده و اثرات نامطلوب آن به مردم به عنوان مصرف‌کنندگان نهایی تحمیل نشود.
اگرچه به نظر می‌رسد تصمیم اخیر درخصوص برداشتن اولویت‌بندی در تخصیص ارز واردات توسط مقاماتی بالاتر از وزارت صمت اتخاذ شده اما جا دارد مسئولان این وزارتخانه به‌عنوان مرجع تخصصی رسیدگی و رگولاتوری صنایع کشور، اقدامات لازم برای توجیه مسئولان ارشد کشور برای خروج صنایع خاص و استراتژیک مانند تایرسازی را از نوبت‌های طولانی‌مدت تخصیص ارز انجام دهند تا خطوط تولید چنین صنایعی بدون وقفه به کار خود ادامه داده و نیاز کشور به کالاهای حیاتی را که کمبودشان تمامی بخش‌ها را به چالش می‌کشد، تامین کنند.
البته صنعت تایر نمونه‌ای از صنایع خاص کشور است که نیاز به حمایت بیشتر دولت دارد و این مسئولیت بر دوش کارشناسان و مدیران وزارت صمت و بانک مرکزی است که نسبت به شناسایی دقیق چنین صنایعی اقدام کرده و بازار را پیش از مواجهه با چالش مدیریت کنند