به گزارش «لاستیک پرس» در شرایطی که در ایران برخی معتقدند واردات تایرهای چینی (باکیفیت و بی کیفیت) زیانی به تولیدکنندگان داخلی نمی زند و شرکت های ایرانی باید از زیر سنگ هم که شده سود کنند و با همه چالش های موجود در کشور، همچنان هم تولیدکنند و هم محصولات خود را با پایین ترین قیمت بفروشند، یک نمونه خیلی جدی از نتایج چنین موضوعاتی برای غول بزرگ تایرسازی فرانسه، هجده سال پیش کار را به جایی رساند که این شرکت ناچار شد تولید خود را در پورت هارکورت، پایتخت نفتخیز ایالت ریورز نیجریه، تعطیل کند.
حالا میشلن در حال بازگشتی استراتژیک به بازاری است که زمانی بر آن تسلط داشت. در حالی که این شرکت برنامههایی برای بازگشایی کارخانه اعلام نکرده است، میخواهد اعتبار برند خود را بازسازی کند، حضور محلی را تقویت کند و نیجریه را به عنوان یک قطب رشد کلیدی در کشورهای جنوب صحرای آفریقا قرار دهد.
تعطیلی تولید میشلن در سال ۲۰۰۷، پایان یک دوره در تاریخ تولید تایر نیجریه بود. این شرکت در کنار دانلوپ ، زمانی بخش عمدهای از تولید تایر داخلی این کشور را به خود اختصاص داده بود. با این حال، شرایط نامساعد تجاری، سیاستهای متناقض دولت و هجوم واردات ارزانتر آسیایی، هر دو شرکت را مجبور به تعطیلی فعالیتهای محلی خود کرد. تا سال ۲۰۰۸، ۹۰ درصد از تایرهای فروخته شده در نیجریه وارداتی بودند که نسبت به تنها ۲۵ درصد در سال ۲۰۰۵ افزایش یافته بود، تغییری که صنعت را به طور کامل تغییر شکل داد.
امروزه، ارزش بازار تایر نیجریه حدود ۸۲۰ میلیون دلار تخمین زده میشود و پیشبینی میشود تا سال ۲۰۳۰ با نرخ رشد مرکب سالانه ۶.۴ درصد به ۱.۱۲ میلیارد دلار برسد. با این حال، با وجود تقاضای رو به رشد، که ناشی از ناوگان ۴۰ میلیونی خودرو و گسترش شبکههای جادهای این کشور است، بازار همچنان تحت سلطه برندهای ارزان قیمت وارداتی است. حدود ۸۰ درصد از مصرفکنندگان نیجریهای تایرهای ارزان قیمت، عمدتاً از آسیا و چین، خریداری میکنند.
برای میشلن، این هم یک چالش و هم یک فرصت است.
آموری وادون، مدیر عامل و معاون فروش میشلن در کشورهای جنوب صحرای آفریقا، در مصاحبهای با تککابال گفت: «درست است که پس از تعطیلی، بسیاری از نیجریهایها فکر میکردند میشلن کشور را ترک کرده است. اما میشلن هرگز واقعاً آنجا را ترک نکرد. ما ممکن است تولید را متوقف کرده باشیم، اما از نظر تجاری فعال باقی ماندهایم و اکنون بیش از هر زمان دیگری حضور داریم.
بازسازی از پایه
میشلن عملیات خود را در نیجریه بازسازی کرده و از یک مدل صادراتی به یک آژانس محلی کاملاً متعلق به خود تبدیل شده است. این شرکت اکنون دفتری در جزیره ویکتوریا، لاگوس دارد که توسط کارمندان میشلن اداره میشود و بر فروش مستقیم، بازاریابی و تعامل با مشتری نظارت دارند.
وادون گفت: ما واردکننده یا توزیعکننده نیستیم. ما کارمندان میشلن را در نیجریه داریم. این یک تفاوت کلیدی است. ما به داشتن افرادی که میتوانند ارزش، نوآوری و دلیل اهمیت محصولات میشلن را توضیح دهند، اعتقاد داریم.
تمرکز مجدد این شرکت بر دو بخش عمده رشد است؛ تایر خودروهای سواری و فعالیتهای فرا جادهای مانند کشاورزی، ساخت و ساز و عملیات بندری.
تایرهای محبوب خودروهای سواری در نیجریه، مانند ۱۹۵/۶۵R۱۵ و ۲۰۵/۷۰R۱۵، عرضی حدود ۱۹۵ تا ۲۰۵ میلیمتر دارند و برای چرخهای ۱۵ اینچی مناسب هستند. نسبتها و انواع مرتبط آنها به دلیل استحکام و قابلیت اطمینانشان در جادههای ناهموار محلی ارزشمند هستند.
در این بین چشمانداز رو به رشد خودروسازی نیجریه، با تمایل روزافزون به خودروهای بزرگتر و لوکستر، تقاضا برای تایرهای مرغوب در دسته ۱۸ اینچ و بالاتر را افزایش میدهد. در همین حال، پروژههای جادهسازی و زیرساختی مداوم دولت، فرصتهای جدیدی را در بخشهای سنگین و خارج از جاده ایجاد کرده است.
وادون توضیح داد: «ما نه تنها در لاگوس، بلکه در آبوجا و پورت هارکورت نیز پتانسیل بالایی میبینیم. ما در حال حاضر در حال ایجاد مشارکتها و ایجاد انبار محلی در آبوجا هستیم تا زمان تحویل را کاهش داده و به مشتریان خدمات بهتری ارائه دهیم.
رقابت در بازاری مملو از تایرهای ارزانقیمت
یکی از بزرگترین چالشهای میشلن در نیجریه، تسلط تایرهای ارزانتر و دست دوم است که در زبان محلی به آن توکونبو میگویند. با وجود نگرانیهای ایمنی، قیمت همچنان بزرگترین عامل انتخاب مصرفکننده است.
اگرچه تایرهای دست دوم از سال ۲۰۰۷ به دلیل خطر بالای ترکیدن و تصادفات جادهای ممنوع شدهاند، اما هنوز سهم بزرگی از بازار غیررسمی تایر نیجریه را تشکیل میدهند. تا سال ۲۰۲۳، تخمین زده میشود که ۴۰ میلیون تایر دست دوم در گردش بوده است که عمدتاً توسط رانندگان کمدرآمد که به دنبال قیمت مناسبتر نسبت به ایمنی هستند، تأمین میشود. اجرای این ممنوعیت همچنان متناقض است و از آنجا که تایرهای دست دوم از دادههای رسمی تجارت حذف میشوند، اندازهگیری سهم واقعی بازار آنها دشوار است. سرکوبهای دولتی باعث کاهش حضور در بازار رسمی شده است، اما تقاضا به صورت غیررسمی همچنان ادامه دارد، جایی که قیمت همچنان بر مقررات غلبه دارد.
وادون گفت: بیایید صادق باشیم، تایر چیزی نیست که مردم با لذت بخرند. برای بسیاری از رانندگان، آنها باری بر دوش هستند. شما یک شیء گرد و سیاه میبینید و فرض میکنید که همه آنها یکسان هستند. چیزی که مردم متوجه میشوند قیمت است، نه عملکرد یا نوآوری پشت آن.
برای مقابله با این موضوع، میشلن آگاهیبخشی و آموزش را در اولویت قرار داده است. این شرکت از طریق کمپینهای بازاریابی و تعامل با مصرفکننده که برای سال ۲۰۲۶ برنامهریزی شده است، قصد دارد ارزش بلندمدت تایرهای باکیفیت را به رانندگان نیجریهای نشان دهد، از مسافت ترمز کوتاهتر گرفته تا دوام بیشتر و بهرهوری سوخت.
وادون گفت: «ما نمیتوانیم انتظار داشته باشیم که همه میشلن بخرند. اما میتوانیم مطمئن شویم که وقتی نیجریهایها انتخابی میکنند، کاملاً آگاهانه این کار را انجام میدهند. اگر تفاوت در عملکرد و ایمنی را بدانید، برخی حق بیمه را انتخاب میکنند و این یک برد است.»
نوآوری در هسته
برای میشلن، نوآوری یک نقطه قوت اصلی و مهمترین سرمایهگذاری آن است. این شرکت سه مرکز تحقیق و توسعه (R&D) جهانی را در فرانسه، ایالات متحده و ژاپن اداره میکند و بیش از ۱۵۰۰۰ مهندس و شیمیدان را که به پیشرفت فناوری تایر اختصاص دارند، استخدام کرده است.
در سال ۲۰۱۴، این شرکت از طریق شبکهای متشکل از ۶۶۰۰ متخصص در ۲۵ مرکز در سراسر جهان، ۶۵۰ میلیون یورو (۸۶۴ میلیون دلار) در تحقیق و توسعه سرمایهگذاری کرد . تا سال ۲۰۲۳، این رقم تقریباً دو برابر شده و به ۱.۲ میلیارد یورو (۱.۴ میلیارد دلار) رسیده است که نشان دهنده تمرکز عمیقتر میشلن بر فناوریهای نسل بعدی، از تایرهای خودروهای برقی و مواد پایدار گرفته تا راهحلهای حمل و نقل دیجیتال است. این شرکت به طور مداوم حدود ۳٪ از درآمد سالانه خود را به تحقیق و توسعه اختصاص میدهد که از میانگین ۲ تا ۲.۵٪ صنعت پیشی میگیرد.
در پردیس تحقیقاتی اصلی آن در لادوکس فرانسه، بیش از ۲۵۰۰ محقق بر روی نوآوری محصول و آزمایش عملکرد کار میکنند. تنها در سال ۲۰۲۳، میشلن ۲۶۹ اختراع جدید ثبت کرد و کل اختراعات فعال خود را در سراسر جهان به بیش از ۱۱۰۰۰ رساند.
وادون گفت: «نوآوری، DNA میشلن است… این چیزی است که ما را در سطح جهانی در رتبه اول نگه داشته است. چه یک تایر ماشین سواری باشد که برای ایمنی ترمز طراحی شده باشد و چه یک تایر ساختمانی که برای دوام ساخته شده باشد، هر محصول نوآوری متناسب با هدف خود را دارد.»
با این حال، این نوآوریها بهایی دارند، واقعیتی که میشلن باید در بازار حساس به قیمت مانند نیجریه با دقت عمل کند. این شرکت میخواهد با همسو کردن ارزش محصول با آگاهی و مزایای هزینهای بلندمدت، این شکاف را پر کند.
نقش نیجریه در چشمانداز آفریقایی میشلن
نیجریه اکنون در مرکز استراتژی میشلن برای کشورهای جنوب صحرای آفریقا قرار دارد. وادون خاطرنشان کرد: «نیجریه یکی از کشورهای کلیدی ما در غرب آفریقا است. این کشور به کسب و کار ما کمک میکند، منبع استعدادهای باورنکردنی است و بازاری است که تلاشهای پایداری در آن در حال شکلگیری است.»
میشلن در حال راهاندازی مشارکتهای پایداری در نیجریه است که بر بازیافت تایر و ابتکارات اقتصاد چرخشی متمرکز است. وادون فاش کرد که این شرکت آزمایشهای بازیافت را در اکتبر ۲۰۲۵ آغاز خواهد کرد و تایرهای قدیمی را به محصولات جدیدی مانند کیسه و مواد صنعتی تبدیل خواهد کرد که بخشی از برنامه بلندمدت میشلن برای کاهش ضایعات و ترویج تولید مسئولانه است.
نقشه راه میشلن برای سال ۲۰۲۶
همزمان با آماده شدن میشلن برای حضور گستردهتر در سال ۲۰۲۶، هدف فوری آن تثبیت بنیانهایش و افزایش رشد است. این شرکت قصد دارد حضور خود را در شهرهای کلیدی تعمیق بخشد، پایگاه مشتریان خود را گسترش دهد و از طریق کمپینهای آگاهیبخشی و دیده شدن، تعامل با برند را افزایش دهد.
وادون گفت: «سال ۲۰۲۶ سالی خواهد بود که نیجریهایها واقعاً دوباره میشلن را خواهند دید. کارهای مقدماتی انجام شده است. اکنون مسئله دیده شدن و تعامل است.»
میشلن امیدوار است در درازمدت، نه فقط به عنوان یک برند تایر، بلکه به عنوان نمادی از نوآوری پایدار، بخش جداییناپذیری از آینده حمل و نقل نیجریه باقی بماند.
وادون گفت: «موفقیت برای ما تا سال ۲۰۵۰ به معنای حضور فعال، سودآوری، پایداری و توسعه استعدادهای نیجریهای است که میشلن را در آینده رهبری کنند. اگر روزی جانشین من یک نیجریهای باشد، آن لحظه افتخارآمیز خواهد بود.»
با شلوغتر شدن جادههای نیجریه و تنوعبخشی به اقتصاد آن، این تولیدکننده فرانسوی مطمئن است که نوآوری، حضور و تعهد محلی، دوباره آن را در جایگاه رهبری قرار خواهد داد.