معضلات حوزه تایر سنگین در حمل و نقل داخلی

یکی از فعالان حوزه حمل و نقل کالایی در نهمین نمایشگاه بین المللی لجستیک و حمل و نقل به لاستیک پرس گفت: تامین تایر سنگین کامیونی در صنعت حمل‌ونقل و لجستیک، فراتر از یک خرید ساده قطعه مصرفی، به یک چالش استراتژیک تبدیل شده و این موضوع مستقیماً بر هزینه‌های تمام‌شده کالا، ایمنی جاده‌ها و پایداری زنجیره تامین کالا اثر گذاشته است.

وی با اشاره به این که بزرگترین مانع در مسیر تامین تایر سنگین، وابستگی شدید این صنعت به واردات است، گفت: واردکنندگان ارز بالایی از دولت دریافت می کنند، اما معلوم نیست چرا تایر کامیونی را با قیمت های فضایی در اختیار مصرف کننده قرار می دهند. طبیعتا وقتی ارز با قیمت های دولتی در اختیار واردکننده قرار می گیرد، نباید قیمت تایر به این ارقام برسد و کسی هم بر بازار تایرهای سنگین نظارتی ندارد.

وی با اشاره به تصمیمات دولت در حوزه ارز گفت: با هر تغییر در نرخ ارز، قیمت لاستیک‌های سنگین جهش پیدا می‌کند که برنامه‌ریزی مالی شرکت‌های لجستیکی را مختل می‌کند، این در حالی است که اگر روی بازار نظارتی صورت می گرفت، قیمت تایری که سال 1401 تا 1403 با ارزهای پایین خریداری و وارد شده باید بسیار پایین تر از این نرخ ها بود.

این فعال حوزه حمل و نقل با بیان این که تایر پس از سوخت، دومین هزینه جاری بزرگ برای ناوگان حمل‌ونقل است، ادامه داد: افزایش قیمت این محصول باعث بالا رفتن کرایه حمل و در نتیجه تورم در قیمت کالاهای مصرفی می‌شود، اما دولت به همان اندازه که نظارتی روی بازار تایر و قطعات مصرفی ندارد، روی کرایه های حمل نظارت جدی دارد و این سیاست یک بام و دو هوا، رانندگان را بیچاره کرده است.

وی با انتقاد از این که تولید داخلی تایر هنوز نتوانسته است به طور کامل نیاز بازار به سایزهای خاص (به ویژه رادیال سیمی) را پوشش دهد، به کمبود در سایزهای پرمصرف اشاره کرد و گفت: برخی سایزهای استراتژیک مورد نیاز کشنده‌های نوساز در داخل تولید نمی‌شوند یا ظرفیت تولید آن‌ها محدود است و امسال هم محدودیت‌های ثبت سفارش، تخصیص ارز و فرآیندهای طولانی گمرکی باعث شده، کالا با تاخیر به دست مصرف‌کننده برسد.

این فعال بخش خصوصی حمل و نقل به معضلات شبکه توزیع و بازار سیاه تایر نیز اشاره کرد و افزود: سیستم توزیع سنتی و مداخلات گاه‌وبیگاه، باعث ایجاد ناهماهنگی در بازار تایر کامیونی شده و اختلاف قیمت میان لاستیک دولتی (سهمیه‌ای) و بازار آزاد، باعث نشت کالا به بازار سیاه و دشواری دسترسی رانندگان واقعی به نرخ مصوب می‌شود که البته این موضوع بیشتر در حوزه تایرهای سواری در دوره هایی مشاهده می شود، اما تایرهای کامیونی و اتوبوسی که بیشتر از مسیر واردات تامین می شوند کمتر تحت تاثیر قرار می گیرند.

وی با اشاره به این که شاهد ورود تایرهای بی‌کیفیت یا قاچاق هستیم گفت: انبارداری غیرغیراصولی و ورود تایرهایی که تاریخ انقضای آن‌ها نزدیک است، ریسک ترکیدگی و تصادفات جاده‌ای را به شدت افزایش می‌دهد و این در حالی است که ورود برندهای ارزان‌قیمت و درجه چندم که استانداردهای لازم برای شرایط اقلیمی ایران (گرما و جاده‌های ناهموار) را ندارند، می تواند برای آینده صنعت حمل و نقل خطرناک باشد.