ضایعات تایر خطرات جدی برای محیط زیست به همراه دارد. تایر های دور ریخته شده فضای زیادی را در محل های دفن زباله اشغال می کنند و طبیعت غیرقابل تجزیه زیستی آنها به این معنی است که برای قرن ها دست نخورده باقی می مانند. حجم عظیم زباله ها خیره کننده است. تنها در ایالات متحده، سالانه حدود 300 میلیون تایر دور ریخته می شود که این آمار نیاز فوری به راه حل های موثر بازیافت تایر را گوشزد می کند.
طبق گزارش سال 2021 انجمن تولیدکنندگان تایر ایالات متحده به لطف برنامه‌های بازیافت تایرهای ضایعاتی، میزان تایرهای تاریخ مصرف گذشته و ضایعاتی 95 درصد کاهش یافته است. اکثر ایالت ها هزینه تایرهای ضایعاتی را که پس از نصب تایرهای جدید در فروشگاه ها جمع آوری می شود، از محل مالیات های دریافتی اعمال می کنند. پول جمع آوری شده از “مالیات تایر” بودجه طرح های بازیافت در ایالت ها را تامین می کند و به همین دلیل است که سالانه تعداد انباشت تایرهای بازیافتی در انبارها کاهش می‌یابد.
این تجربه در حالی که فعالان صنف تایر سالانه میلیاردها تومان درآمد مالیاتی دولت را تامین می کنند، می تواند در ایران نیز انجام شود. برای این منظور با توجه به این که یکی از مشکلات جدی صنعت بازیافت، مقرون به صرفه نبودن این صنعت است، حمایت دولت ها ضروری است و تخصیص منابع مالی به بازیافت از محل صنعت و صنف تایر بسیار مدل مناسبی است.
نرخ فعلی اسقاط تایر 1.1 برای هر نفر در سال است که حدود 300 میلیون حلقه تایر در سال می شود. بیشتر تایر ها در محل های دفن زباله قرار می گیرند و بازیافت تنها راه برای از بین بردن آلودگی بیشتر زمین است.
انبوه تایرهای رها شده خطرات زیست محیطی و بهداشتی قابل توجهی ب همراه دارد. آنها می توانند به محل پرورش آفات تبدیل شوند و خطر آتش سوزی به همراه دارند و در عین حال محیط را با مواد شیمیایی سمی آلوده می کنند. تایرهای دور ریخته شده علاوه بر اشغال فضای دفن زباله، زمینه پرورش پشه ها و سایر آفات را ایجاد می کنند و این امر به ویژه در مناطق گرم و مرطوب مشکل ساز است.
آتش سوزی تایرها هم تهدید قابل توجهی برای رفاه همه موجودات زنده است. تایر ها از مواد مختلفی از جمله کائوچوی مصنوعی، فولاد و منسوجات تشکیل شده اند که در هنگام سوختن مواد شیمیایی سمی آزاد می کنند. آتش سوزی تایرها به سختی خاموش می شود و می توانند برای مدت طولانی بسوزند و بخارات مضر را در هوا منتشر کنند و خاک و منابع آب را آلوده کنند. این آتش سوزی ها نه تنها سلامت انسان ها را به خطر می اندازد، بلکه پیامدهای زیست محیطی بلندمدتی نیز دارد.
7 خطر اصلی تایر های اسقاطی
- زمینه مناسبی برای حیات پشه ها و سایر حشرات که می توانند حامل ویروس های خطرناک باشند فراهم می کند.
- به خانه جوندگان، مارها، کنه ها و سایر ناقلان بالقوه تبدیل می شوند.
- به راحتی آتش می گیرند، می توانند ماه ها بسوزند و خاموش کردن آنها تقریبا غیرممکن است.
- تایر ها فضای زیادی را اشغال می کنند و باعث تخلیه غیرقانونی در مناطقی مانند جنگل ها و رودخانه ها می شوند.
- انبوه تایر قراضه می تواند باعث زخمی یا کشته شدن کارگران شوند: تایرها می توانند غلت بزنند و روی افراد بیفتند.
- می توانند آب های زیرزمینی را با سموم آلوده کنند و عواقب چشمگیری برای ساکنان آن به همراه داشته باشند.
- تایر ها می توانند گازهایی مانند متان را آزاد و خطر شناور شدن یا بیرون آمدن آنها به سطح را ایجاد کنند.
چرا بازیافت تایر مهم است
حجم زیاد تایرهای قراضه خطر زیست محیطی قابل توجهی را به همراه دارد و بازیافت آنها تنها راه تغییر این وضعیت شدید است. به لطف ابتکارات متعدد، امروزه حدود 90 درصد از تایرهای مستعمل بازیافت می شوند. راه‌های زیادی برای استفاده از تایرهای بازیافتی وجود دارد، از روکش بزرگراه‌ها و سوخت‌های حاصل از تایر شروع می‌شود و شامل کف‌پوش زمین بازی کودکان و تولید ابزارهای ورزشی می شود.
علاوه بر این، استفاده از تایر بازیافتی 4 تا 20 برابر کمتر از رزین های پتایری بکر، ردپای کربن ایجاد می کند. بازیافت تایر خودرو به ایجاد بسیاری از محصولات نوآورانه کمک می کند که زندگی ما را بهبود می بخشد و از آلودگی بیشتر محیط زیست جلوگیری می کند.
رسیدن به مرکز بازیافت: جمع آوری و حمل تایر ضایعات
اولین قدم در بازیافت تایر، جمع آوری تایر های زباله است. تایر های مستعمل از خرده فروشان تایر، مراکز خدمات و … جمع آوری می شوند. فروشندگان تایر و مراکز خدمات اغلب نقطه تماس اولیه برای مصرف کنندگانی هستند که به دنبال دفع تایر های قدیمی هستند. بعلاوه، بسیاری از خرده‌فروشان برنامه‌های بازیافت تایر را به عنوان بخشی از خدمات خود ارائه می‌دهند که این امر باعث می‌شود مشتریان بتوانند مسئولانه تایرهای خود را بازیافت کنند.
بسیاری از ایالت های آمریکا رویدادهای ویژه جمع آوری تایر را سازماندهی می کنند. این رویدادها دفع صحیح تایر ها را تشویق می کند و با همکاری دولت های محلی، سازمان های زیست محیطی و شرکت های بازیافت برگزار می شود.
فرآیند حمل و نقل با دقت مدیریت می شود و تایرها با خیال راحت و کارآمد حمل می شوند. برای حمل و نقل از وسایل نقلیه تخصصی مجهز برای جابجایی مقادیر زیادی تایر استفاده می شود. هنگامی که تایر ها به کارخانه بازیافت می رسند، برای پردازش می شوند.
فرآیند بازیافت تایر
بازیافت با یک بازرسی اولیه و مرتب‌سازی زمانی شروع می‌شود که اجزای غیر تایری مانند فلز و منسوجات (سیم‌های فولادی، رینگ‌ها و وزنه‌ها)، جداسازی می شوند. خردکن تایر، تایرها را به قطعات کوچک‌تر تجزیه می‌کند. این برای پردازش موثر تایرها مهم است. حذف آلاینده ها و ناخالصی ها معمولا با استفاده از تجهیزات مکانیکی طراحی شده برای جداسازی اجزای مختلف تایر انجام می شود.
پس از بازرسی اولیه و مرتب سازی، ماشین های قدرتمند تایرها را به قطعات کوچک خرد می کنند. خردکن ها می توانند کل تایر ها را به اندازه های خردتر تجزیه کنند. دانه بندی و آسیاب کردن قطعات خرد شده را بیشتر کاهش می دهد و در نتیجه گرانول یا پودر ایجاد می شود. این فرآیند نه تنها اندازه مواد تایر را کاهش می دهد، بلکه آن را برای کاربردهای مختلف آماده می کند.
دو روش اصلی بازیافت تایر: پردازش برودتی و محیطی.
پردازش برودتی شامل منجمد کردن تایرها با نیتروژن مایع قبل از شکستن آنها است. این روش باعث می شود تایر شکننده شود و به ذرات کوچک تبدیل شود. فرآوری کرایوژنیک به دلیل تولید پودر تایر با کیفیت بالا که می تواند در کاربردهای مختلف استفاده شود، شناخته شده است.
در روش پردازش محیطی، تایر ها در دمای اتاق آسیاب می شوند. این روش از نظر انرژی کارآمدتر و مقرون به صرفه تر است. تایر به صورت مکانیکی آسیاب می شود و به دانه هایی تبدیل می شود که می توان از آنها در طیف وسیعی از محصولات استفاده کرد. هر دو روش دارای مزایایی هستند و بر اساس محصول نهایی مورد نظر و اهداف بازیافت خاص انتخاب می شوند.
تولید تایر خرد شده از تایر های زائد به تبدیل تایرهای غیرقابل فروش به مواد خام قابل استفاده مجدد کمک می کند و خرده تایر در صنایع مختلف از ساخت و ساز تا تولید استفاده می شوند.