اصرار دولت بر یک خطای استراتژیک در حوزه تایر

به گزارش «لاستیک پرس» نگاهی به آمارها نشان می دهد از 26 تا 26.5 میلیون حلقه تایر مصرفی کشور  حدود 24 میلیون حلقه در داخل تولید و مابقی از خارج وارد می شود، اما بخش زیادی از این رقم مربوط به واردات تایرهای کامیونی و اتوبوسی و تایرهای صنعتی و معدنی است و سهم تایرهای سواری از این رقم نهایتا 20 درصد بیشتر نیست و اکثرا به تایرهای شاسی بلند و خاص مرتبط است.

با این حال در دو سال گذشته به دلیل کاهش تولید تایرهای سواری داخلی که در نتیجه سیاست های نادرست دولتی اتفاق افتاد، اولا نظارت بر واردات انواع تایرها متناسب با نیاز کشور به فراموشی سپرده شد و در عین حال با آن که تولید تایر به روال سابق برگشته، اما همچنان دولت با افزایش تقریبا دو برابری تخصیص ارز واردات، باعث اشباع بازار از تایرهای خارجی شده است.

هرچند در دوره یک سال و نیمه بحران در بازار تایر، واردات توانست باعث تنظیم بازار گردد، اما به عقیده فعالان این صنعت و کارشناسان، این راه حل دوم بود که به انتخاب اول دولت تبدیل شد، چراکه دولت قبل می توانست به جای این تصمیم مشکلات موجود در مسیر تولید را برطرف و بازار را با استفاده از تایرهای داخلی به تعادل برساند و واردات را به تایرهایی اختصاص دهد که در داخل تولید نمی شوند.

به این ترتیب به جای خروج ارز از کشور، مواد اولیه مورد نیاز با قیمت های مناسب در اختیار تولید کنندگان قرار می گرفت و در عین حال تایر با قیمت پایین تر در اختیار مصرف کنندگان قرار می گرفت؛ چراکه تایر ایرانی در هر کیلو به یک دلار ارز نیاز دارد و این رقم برای تایرهای وارداتی در حدود 4 دلار تخمین زده می شود و این به معنای آن است که چهار برابر تایر داخلی، خروج ارز از کشور برای تایرهای وارداتی اتفاق می افتد.

در این بین اختلاف قیمت تایرهای داخلی و وارداتی در حالی است که تایرهای تولیدی شرکت های ایرانی از منظر کیفیت جزو بهترین تایرها محسوب می شوند و در عین حال با شرایط جغرافیایی و آب و هوایی کشور سازگارند و همچنین دسترسی به شرکت ها، نمایندگان و … باعث می شود هر گونه اشکال و ایراد در محصول قابلیت پیگیری داشته باشد.

متاسفانه همانطور که تولیدکنندگان همیشه بر این نکته تاکید دارند، میزان ارزی که هر ساله از کشور برای واردات تایر خارج می شود، برای راه اندازی دو کارخانه 50 هزار تنی تایر کافی است و می تواند کشور را به خودکفایی رسانده و صادرات را تقویت کند.

در حال حاضر طرح های متعددی در کشور به دلیل نبود ارز متوقف مانده و این در حالی است که نه تنها در حوزه تایرهای سواری بلکه در حوزه تایرهای باری و اتوبوسی می تواند کشور را به خودکفایی برساند. در حال حاضر در حوزه تولید تایرهای کامیونی با ۶۰‌ هزار تن کسری روبه‌رو هستیم. اکنون دو کارخانه بارز و سبلان رازی، هر یک به ظرفیت ۳۰‌ هزار تن و در مجموع ۶۰‌ هزار تن محصول تولید می‌‌‌کنند؛ در حالی که نیاز کشور به این نوع تایر ۱۲۰‌هزار تن است و این کسری از طریق واردات تامین می شود؛ درحالیکه این نوع لاستیک با قیمتی در حدود ۴ برابر قیمت نمونه داخلی در اختیار مصرف‌کنندگان قرار می‌گیرد و به معنی ضرورت و نیاز راه‌‌‌اندازی دو خط تولید ۳۰‌هزار تنی برای تامین نیاز داخل به این نوع تایرهاست.

این در حالی است که هم اکنون تنها یک پروژه تایر در کردستان که معطل تامین ارز و نقدینگی است می تواند 100 هزار تن تایر سنگین تولید کند و این 40 هزار تن بیش از نیاز کشور است که می تواند صادر شود.

با این حال دولت نه ارز اضافی برای تولید در نظر می گیرد و نه حاضر به کنترل و نظارت بر ارز تخصیصی به واردات است تا ضمن هدررفت از منابع ارزی، جلوی خروج بازار از کنترل و اشباع غیرضروری بازار را بگیرد.

نیاز ارزی صنعت تایر برای تامین مواد اولیه و ماشین آلات

واردات؛ تهدید اصلی صنعت تایر در 1403