سعید تقوایی رئیس مرکز نوآوری و فناوری گروه صنعتی رازی

برگرفته از کتاب گنجینه صنعت تایر

چند سال قبل، حدود سال ۲۰۱۵ در کنفرانس سالانه تایر – تکنولوژی که در شهر کلن آلمان برگزار شد، مدیر آینده نگاری شرکت کنتیننتال آلمان در یک سخنرانی از تغییرات جمعیتی و سنی رانندگان در آلمان در افق ۲۰۴۵ خبر داد بر اساس گزارش ایشان روند تغییر هرم جمعیتی در آلمان در سی سال آینده به سمت افراد مسن تر پیش می رود و در سال ۲۰۴۵، بخش مهمی از رانندگان مسن بوده و بطور قطع احتیاط و ایمنی در رانندگی را به سرعت بالا ترجیح خواهند داد.

احتمالاً در آن سال خودروها کوچکتر و از سوی دیگر حضور پررنگ خودروهای الکتریکال انقلابی را در ناوگان حمل و نقل ایجاد خواهد کرد. بر اساس این دو واقعیت سخنران نتیجه گیری کرد که ما در کنتیننتال میبایستی به سمت طراحی و تولید تایرهای متناسبی برای کسب این سهم از بازار حرکت کنیم؛ تایرهای بلند و باریک. ایشان تایر 185٫65٫19 را مثال زدند. این تایرها بطور قطع از ویژگیهای سرعتی بالایی برخوردار نیستند، اما مقاومت غلتشی بسیار پایینی دارند که این پدیده برای خودروهای الکتریکال بسیار مهم می باشد و صدای کمتری ایجاد کرده و نیروی رانشی مناسبی را منتقل میکند.

نکته ای که موجب شد این مطلب را مطرح کنم صرفنظر از درستی یا نادرستی آن رصد آینده های طولانی مدت توسط شرکتهای پیشرو و خالق فن آوری در صنعت تایر می باشد. به راستی جایگاه آینده پژوهی و آینده نگاری در افق کوتاه، میان و بلند مدت در صنعت تایر ما کجاست؟ آیا در این افقهای فرضی اثری از خودروهای الکتریکال و تایرهای مورد نیاز برای آنها در ناوگان حمل و نقل کشور متصور هستیم؟ آیا به تغییرات سریع اقلیمی که در کشور در حال وقوع است و بی شک بر ناوگان حمل و نقل تأثیر به سزایی می گذارد، نگاهی واقع بینانه داشته ایم؟ برای اینکه آینده نگاری کوتاه مدت مثلاً در افق ۱۴۰۴ شمسی) به پدیده حمل و نقل و صنعت خودرو و تایر داشته باشیم نسخه متخصصین راهبرد را برای خود در نظر گرفته و چشمان خود را لحظه ای بسته و تصور میکنیم در تیر ماه ۱۴۰۴ شمسی هستیم.

احتمالا در این سال:

• فضای سیاسی و اجتماعی کشور به همین شکل کج دار و مریز است و هنوز مترصد ارتباط با دنیا و تصویب FATF و احیای برجام و …. خواهیم بود.
•  صنعت خودرو سالانه دو میلیون خودرو به ۲۰ میلیون خودروی فعلی در حال حرکت می افزاید و با احتساب خروج خوش بینانه سالانه ۲۵۰ هزار خودروی فرسوده و همچنین واردات سالانه صد هزار خودروی لوکس تعداد خودروهای سواری در حال حرکت در سال ۱۴۰۴ به حدود ۲۸ میلیون خواهد رسید یعنی در آن سال ۲۵ میلیون حلقه تاير سواری بعنوان تایر جایگزین و ۱۰ میلیون حلقه تایر تجهیزی مورد نیاز

است.

• در سبد تولیدی صنعت تایر در سال ۱۴۰۴ رینگهای ۱۳ و ۱۴ جایگاه ویژه ای ندارند در حال حاضر از ۲۳ میلیون حلقه تایر سواری تولیدی در کشور بالغ بر ۱۴ میلیون حلقه سهم رینگ های ۱۳ و ۱۴ میباشد چهار سال وقت داریم که دریابیم در کارگاه هستی کجای کار قرار گرفته ایم؟ چه سایزهایی را میبایستی تولید کنیم؟ چگونه در دریای متلاطم بازار رقابتی حافظ صنعت خود باشیم. کمتر دل به حمایت های مقطعی دولتی ببندیم و حسگرهای توسعه خود را با حمایت های تعرفه ای ارزهای ترجیحی، مصوبات شورای تأمین و… تنظیم نکنیم و این نکته را هم مد نظر قرار دهیم که دنیای فن آوری اطراف ما در این چهار سال با سرعت باورنکردنی به پیش رفته و منتظر ما نمی ماند که کی از خواب شیرین ارز ۴۲۰۰ تومانی، فروش های رویایی بدلیل تبدیل شدن کالا به سرمایه آنچه که در سال ۹۸ و ۹۹ اتفاق افتاد بیدار شویم همانگونه که میزان تقاضای تایرهای بایاس باری با شاخص اصلی سایز ۲۴-۱۲)، در یک روند نزولی معنی دار از یک میلیون حلقه در سال ۹۰ به ۳۵۰ هزار حلقه در سال ۹۹ رسید،

این شیب نزولی ادامه می یابد و در سال ۱۴۰۴ به عددی میرسد که تولید آن حتی تکافوی تولید یک کارخانه تایرسازی را هم نخواهد داد چه برسد به اینکه قرار باشد در دنا بارز کرمان، آرتاویل ایران تایر کیان تایر و پارس تولید شوند و پایه ای باشند برای جهش تولید.

بطور قطع با افزایش تولید بارز کرمان در حوزه تایرهای TBR و همچنین به بازار آمدن این تایرها توسط آرتاویل تایر روند نزولی تقاضای تایرهای باری و اتوبوسی بایاس سرعت دو چندانی خواهد گرفت. چهار سال فرصت است که سهم تایرهای رادیال شرکتها از تولیداتشان به بالای ۹۰ درصد برسد.

چهار سال فرصت است که به مقیاسهای اقتصادی تولید نزدیک تر شویم. چهار سال فرصت است که تمامی زیرساختهای فن آوری اعم از مغز افزار نرم افزار سخت افزار و سازمان افزارهای تولیدمان را متعالی و بروز کنیم یکی از دلایلی که در خلال این چند دهه برخی شرکتها با همه افت و خیزهایشان باقی ماندند و هنوز نفس میکشند تلاش فراوان مدیران و پرسنلشان بوده و هم اینکه جامعه ی بدور از ارتباطات فن آوری ما صبوری به خرج داده و همراهی کرده است.

لطفاً هنوز چشم های خود را باز نکنید

در چهار سال آینده، ویژگیهای ایمنی زیست محیطی و عملکردی تایرها فراتر از چیزی است که ما امروز در تایرهای تولیدی خود میبینیم چهار سال فرصت داریم خود را با استانداردها و قوانین بروز شده منطبق کنیم و بر موج فن آوری سوار شویم. چهار سال فرصت داریم تا بازارهای صادراتی پایدار برای خود در کشورهای هدف صادراتی بسازیم.

صنعت تایر ایران در افق ۱۴۰۴ شمسی میبایست حداقل به اندازه واردات تایرهای کمبود در کشور صادرات داشته باشد و طراز تجاری تایر در این سال بایستی صفر شود. یکصد هزار تن واردات و یکصد هزار تن صادرات این بدین مفهوم است که در سال ۱۴۰۴ شمسی ۳۰ درصد از تولید اتمان را صادر کنیم این مقدار صادرات از نظر ارزآوری براحتی می تواند پاسخ گوی واردات مواد اولیه صنعت تایر کشور باشد.

چشمانمان را باز کنیم و به اول تیرماه ۱۴۰۰ برگردیم این دفعه خیلی دقیق تر به پیرامون خود بنگریم. خدایا چقدر کار نکرده داریم و چقدر فرصتمان کوتاه است.

آینده از آنچه در افق می بینیم به ما نزدیکتر است.