به تحلیل «لاستیک پرس» آینده زنجیره تأمین در صنعت تایر با توجه به تغییرات تکنولوژیکی، اقتصادی و زیست‌محیطی در حال تحول است. در این صنعت، چندین روند و نوآوری در حال شکل‌گیری هستند که می‌توانند به طور چشمگیری آینده زنجیره تأمین را در این صنعت تغییر دهند. واقعیت آن است که با تحولاتی که در محصول نهایی به دلیل تغییر در کارکردهای تایر ایجا شده، دیگر نمی توان از همان روند سابق در زنجیره تبعیت کرد.
امروزه بحث پیرامون ارتقای بهره وری، بهبود کیفی، اصلاح مولفه ها و استانداردها، کاهش وزن تایر، کاهش هزینه تولید و قیمت، تایرهای سبز و سایر موضوعات، بدون اصلاح در مواد اولیه، ماشین آلات، دانش فنی، بهبود رفتاری، استفاده از هوش مصنوعی و دیجیتال ممکن نیست و دنیا در حال حرکت به این سمت است. با این حال به نظر می رسد به تدریج با ضریبی تصاعدی در حال فاصله گرفتن از این تحولات هستیم.
کارشناسان معتقدند ما هنوز برای ورود به نسل جدید تولید تایرهای جهان خیلی عقبیم و تولیدات بایاس در کشور و استفاده از فناوری هایی که بعضا هفتاد سال از عمر آنها می گذرد دلیلی بر این مدعاست. این در حالی است که هنوز در تولید تایرهای اتوبوسی و کامیونی مورد نیاز بازار داخل نیز ناتوانیم؛ تولید تایرهای خودروهای برقی و الکتریکال، تولدی تایرهای سبز، تایرهای هوشمند و … بماند!
بر این اساس باید گفت ضروری است بسیاری از موضوعات در صنعت اصلاح شوند تا فاصله معنادار رو به رشد فعلی کاهش یابد.
در ادامه به چند تحول آتی در این صنعت اشاره می کنیم:
۱. دیجیتالی‌سازی و استفاده از فناوری‌های نوین
دیجیتالی‌سازی به صنعت تایر اجازه می‌دهد که فرآیندهای تأمین را بهبود دهد. با استفاده از فناوری‌هایی مثل اینترنت اشیاء (IoT)، داده‌های بزرگ (Big Data)، و هوش مصنوعی (AI)، تولیدکنندگان می‌توانند پیش‌بینی‌های دقیق‌تری از تقاضا، کیفیت محصولات و حتی خرابی‌های بالقوه انجام دهند. این امر موجب بهینه‌سازی موجودی‌ها، کاهش زمان‌های توقف تولید و ارتقای بهره‌وری می‌شود. در حال حاضر در این حوزه کجای کار ایستاده ایم؟
۲. پایداری و استفاده از مواد اولیه بازیافتی
یکی از چالش‌های بزرگ صنعت تایر، تأمین مواد اولیه از منابع پایدار است. به دلیل نگرانی‌های زیست‌محیطی و کاهش منابع طبیعی، استفاده از مواد بازیافتی مثل تایرهای فرسوده (از جمله بازیافت گاز و مواد دیگر) و مواد اولیه سبز به یک اولویت تبدیل شده است. این روند می‌تواند به کاهش هزینه‌ها و تأثیرات زیست‌محیطی صنعت کمک کند. در حال حاضر بخش زیادی از شرکت های بازیافت تایر در کشور با مشکلات زیادی دست و پنجه نرم می کنند. بازیافت کربن از تایرهای فرسوده و سایر مواد بازیافتی نیز چندان توسعه یافته نیستند. این در حالی است که در جهان بهبود مالیاتی برای شرکت های بازیافت در نظر گرفته می شود، اما در ایران این شرکت ها به دولت مالیات می پردازند.
۳. مدیریت زنجیره تأمین به صورت چابک (Agile Supply Chain)
در سال‌های اخیر، تغییرات سریع در تقاضا و مشکلات جهانی (مثل پاندمی‌ها یا بحران‌های لجستیکی) نیاز به یک زنجیره تأمین چابک‌تر را به وضوح نشان داده است. برای این منظور، شرکت‌ها می‌بایست به دنبال راه‌هایی باشند که بتوانند به سرعت به تغییرات بازار واکنش نشان دهند، به‌ویژه در مواجهه با مشکلات حمل و نقل، کمبود مواد اولیه یا نوسانات در قیمت‌ها.
مدیریت زنجیره تامین چابک در واقع به معنی توانایی یک زنجیره تامین برای پاسخگویی سریع به تغییرات در نیازهای مشتریان و بازار است. به عبارت دیگر، یک زنجیره تامین چابک می تواند با سرعت و انعطاف، با تغییرات در تقاضای بازار، تولید، و سایر عوامل خارجی وفق یابد که شامل توانایی در واکنش به تغییرات ناگهانی و سریع در بازار، توانایی در انطباق با شرایط و تغییرات جدید، ایجاد روابط قوی و همکاری با شرکای زنجیره تامین (تامین کنندگان، توزیع کنندگان، و مشتریان) و استفاده از فناوری های اطلاعات و ارتباطات (IT) برای بهبود دید و مدیریت زنجیره تامین می شود.
اما چگونه می توان زنجیره تامین را چابک کرد؟ چند راه حل برای این موضوع وجود دارد؛
-
استفاده از داده ها و ابزارهای پیش بینی برای پیش بینی دقیق تر تقاضای بازار
-
استفاده از داده های بلادرنگ برای مدیریت موجودی به صورت بهینه و کاهش هزینه‌ها
-
استفاده از انبارها به عنوان نقاط استراتژیک برای تحویل سریعتر کالاها
-
ایجاد روابط قوی و انعطاف پذیر با تامین کنندگان برای اطمینان از تحویل به موقع و با کیفیت کالاها
-
استفاده از فناوری های جدید مانند هوش مصنوعی، اینترنت اشیا، و تحلیل داده ها برای بهبود مدیریت زنجیره تامین.