آسیب شناسی به هم ریختگی بازار تایر در سال گذشته

وحید ریاضی؛ فعال بازار تایر در گفتگو با «لاستیک پرس» با اشاره به این که عدم تزریق به موقع ارز به کارخانجات در دو سال اخیر، در کنار سیاست های دستوری و به دور از کار کارشناسی باعث التهاب بازار تایر شد گفت: به عقیده من بازار تایر در شرایط کنونی عادی است و انتظار می رود وضعیت بهتر هم شود، اما عدم تزریق به موقع و کافی ارز به صنعت، مسلما بار دیگر باعث کمبود ماهیتی لاستیک در کشور به دلیل عدم تولید مناسب خواهد شد.

وی با بیان این که راه حل این مشکل نیز آن است که دولت دست از سر صنعت و بازار تایر بردارد، افزود: تغییرات قیمت گوشت و یا سایر محصولات غذایی در سبد خانوار به مراتب اثرات بسیار بیشتری روی رفاه مصرف کننده و جامعه دارد تا مصرف تایر؛ چراکه هر چهار تا پنج سال یک بار هزینه تایر به خانوار تحمیل می شود، اما افزایش قیمت محصولات غذایی روزانه رفاه جامعه را دستخوش تغییر می کند، اما شاهدیم که دولت در حوزه مواد غذایی رفتار مشابهی با تایر ندارد و قیمت ها در آن حوزه متناسب با تورم تغییر می کند.

وی با تاکید بر این نکته که دولت باید دست از قیمت گذاری بردارد گفت: وقتی دولت به تولیدکننده ارز نمی دهد، لااقل اجازه دهد تولیدکننده ارز مورد نیاز خود را از بازار آزاد و یا صادرات تامین کند و در عوض دولت هم دست از قیمت گذاری بردارد، اما دولت هم روی بازارهای صادرتی و هم بازار داخلی تایر دست گذاشته و تولیدکننده را در منگنه قرار داده است.

به گفته ریاضی ما ده سال پیش تایر را از طریق پیله وری به بازار کشوهای همسایه می فروختیم و اکنون نز این کشورها حاضر به خرید از کارخانجات ما هستند ولی متاسفانه دولت این بازار را تحت کنترل قرا داده و اجازه نمی دهد از مزیت های رقابتی خود همچون نزدیکی به بازارهای منطقه ای استفاده کافی ببریم.

وی با بیان این که من 42 سال است که در این بازار فعالیت می کنم گفت: بازار تایر در این چهار دهه به جز مواردی معدود، شاهد چنین بی ثباتی نبوده؛ چراکه اغلب تایرسازها و بازاریان چه در خرید مواد اولیه و چه در تولید و فروش تایر شاهد بازاری با آزادی کامل بوده اند و دولت هم دخالتی تا به این میزان مخرب در امور نداشته و در نتیجه بازار در ۹۰ درصد اوقات در آرامش به سر برده است، اما از زمانی که مداخله های دولتی در بازار افزایش یافته، این نظم طبیعی به هم خورده است.

ریاضی در ادامه گفت: اگر قرار نیست دولت به صنعت دلار تخصیص دهد، لطفا دست از سر کارخانه ها و فروشنده ها بردارد و تنها وظیفه نظارتی خود را انجام دهد؛ زیرا نتیجه سیاست های چند سال اخیر فقط صف نشینی خریداران برای خرید یک جفت تایر بوده که در شان ملت ایران نیست.

وی با اشاره به این که نتیجه این سیاست ها و کمبودها در بازار حتی باعث مخاطرات جانی برای مصرف کنندگان شده افزود: وضعیت جاده های کشور در شهرستان ها بسیار نامناسب و استهلاک تایر بالاست، اما به دلیل مشکلات ناشی از عدم تعادل در بازار و … تعویض تایر به تاخیر می افتد و این برای مردم هم خطر آفرین شده است.

وی یکی از مشکلات توزیع تایر را وجود سامانه ها دانست و گفت: این سامانه ها تا چند وقت پیش محدودیت های بیشتری داشت و هرچند در حال حاضر سخت گیری های آن کمتر شده، اما به عقیده من باید این سامانه غیرفعال شود؛چراکه وقتی مشکلات عدیده ای مانند جنگ و … در کشور نداریم، چه ضرورتی دارد که سامانه وجود داشته باشد؟

وی ادامه داد: عمده فروش باید در عرض یک هفته سامانه را خالی کند وگرنه کارخانه قادر به شارژ کالا نیست. از طرفی بین استان ها امکان مراوده کالا وجود ندارد؛ در حالیکه اگر نرخ مصوب در سراسر کشور رعایت شود چه دلیلی وجود دارد که چنن محدودیت هایی وجود داشته باشد. چرا عمده فروش نمی تواند به عمده فروش دیگر کالا بفروشد؟ در حالیکه وظیفه ما رعایت قیمت نهایی در سراسر کشور است.

وی افزود: واقعیت آن است که برای هر کالایی محدودیت ایجاد شود، تقاضای کاذب برای آن افزایش می یابد و این همان اتفاقی است که برای بازار افتاده و این سیاست ها به حدی غیرکارشناسی است که حتی برای برخی تایرها قیمت های مصوب دولتی بالاتر از نرخی است که عمده فروش در بازار می فروخت، اما دولت جو را ملتهب کرد و این موضوع باعث شد با وجود کشش در بازار، این کالا به کالایی با تقاضای کاذب تبدیل باشد و لذا درخواست داریم سامانه حذف و یا غیرفعال شود.

ریاضی در پایان گفت: این که به مصرف کننده نهایی برای یک جفت تایر سخت گیری های متعدد در نظر بگیریم و مردم را دچار گرفتاری ها و صف نشینی کنیم و دسترسی به کالا را سخت کنیم اصلا قابل قبول نیست و در واقع همین محدودیت ها باعث افزایش قیمت ها می شود.