هفته گذشته بازار تایر کشور دستخوش رد و بدل شدن چند نامه مهم از سمت انجمن صنفی صنعت تایر و وزارت صمت و سازمان حمایت بود؛ فرایندی که در نهایت دیشب با توقف فرایند افزایش قیمت تایر متوقف شد. به گزارش «لاستیک پرس» هفته قبل انجمن صنعت تایر با ارسال نامه ای به معاونت بازرسی وزارت صمت، افزایش 20 تا 45 درصدی قیمت انواع تایر به اطلاع این معاونت رسید. دلیل این امر نیز مشخص بود؛ حذف ارز نیمایی و افزایش قیمت ارز از 50 هزار تومان به 65 هزار تومان. با این حال سازمان حمایت مصرف کنندگان و تولیدکنندگان با رد این افزایش قیمت تاکید کرد که هرگونه درخواست افزایش قیمت تایر توسط این نهاد بدون بررسی مستندات خرید و مصرف مواد اولیه تولید تایر امکان پذیر نیست.

در واکنش به این نامه سازمان حمایت، انجمن صنفی صنعت تایر در خصوص افزایش نرخ تایر ایرانی در اطلاعیه‌ای اعلام کرده است: از آنجا که حذف ارز نیمایی و به تبع آن افزایش ۳۰ درصدی ارز مصرفی صنعت تایر افزایش قیمت محصولات تایری را اجتناب ناپذیر نموده است. با این حال طبق اطلاعیه ای که دیشب منتشر شد، فعلا افزایش هر نوع قیمتی برای تایر منتفی اعلام شده است.

در این ارتباط کارشناسان با اظهارات متفاوتی در ارتباط با این موضوع به تحلیل ضرورت ها و موانع و در عین حال راهکارهایی پرداخته اند که می تواند مسیر تغییر قیمت ها پس از رشد بهای ارز را روشن سازد.

مهندس ناصر نصری، کارشناس صنعت تایر در این باره با انتقاد از بدون مطالعه بودن پیشنهادات افزایش قیمت معتقد است با توجه به متفاوت بودن میزان ارز مصرفی در مواد اولیه و با عنایت به این که قیکت کل تایر تابعی از مواد اولیه، نیروی انسانی و انرژی و … است، افزایش قیمت ها باید با مطالعه همراه باشد، به عنوان مثال افزایش 45 درصدی قیمت تایر تی بی آر که کالایی مورد مصرف برای عامه مردم است و در حمل و نقل مواد غذایی، سوخت، دارو و … نقش مهمی بر عهده دارد، موضوعی است که بر تورم جامعه اثرگذار بوده و به جایگاه مردمی و تخصصی صنعت تایر در کشور ضربه می زند.

وی با بیان این که آشفتگی بین وزارت صمت و انجمن صنفی صنعت تایر به توان انجمن صنفی در دفاع از حقوق تولیدکنندگان تایر بر می گردد، ضرورت پیگیری و نظارت بر قیمتی که به توسط نمایندگان رسمی شرکت های تایرساز به مصرف کنندگان تحمیل می شود اشاره کرد و گفت: زمانی نماینده ها تخفیف قیمت می‌دادند تا سرمایه شان را نقد کنند و بخاطر دارم که تهدید به تنبیه و لغو نمایندگی شدند. اما این نظارت بر همان توزیع کننده برای اجحاف و گران‌فروشی اعمال نمیشود‌و این یک تناقض است.

مهندس نصری با طرح این سوال که چرا شرکت مهندسی و مرکز تحقیقات که تقریبا تحت سلطه ISQI است، اجازه ورود تایر ناشناخته و بی کیفیت چینی را می‌دهد، گفت: اگر این نهاد اختیاری ندارد، باید این اختیار را کسب کند. اگر استاندارد به وظیفه اش عمل نمی‌کند، بررسی و استیضاح کند و لذا ضروری است تایر بی کیفیت را مثل برند شامپوی تقلبی و … به مردم معرفی کنیم و اجازه ندهیم نهادهای دولتی و شبهه دولتی مثل شهرداری و … تایر چینی بخرند و حتی وارد کنند.

رقابت تولید و واردات عادلانه نیست

پیشنهادهای مهندس نصری برای ارتقای صنعت از طریق همه ابزارهای ممکن، در حالی است که تولیدکنندگان تایر نیز به مشکلاتی در این زمینه اشاره کرده و معتقدند افزایش قیمت تایر امری ناگزیر است.

مهندس جمال میرزایی مدیرعامل بارز، در خصوص قیمت گذاری تایر  TBR به میزان 45 درصد گفت: سازمان حمایت به دلیل حمایت از حمل و نقل عمومی و نگرانی از اقدامات خاص راننده‌های سنگین، اجازه افزایش نرخ به تولید کننده نداد و این در حالی است که تورم ۵۰ درصدی به تولیدکنندگان این صنعت تحمیل شد.

وی با بیان این که بازار تایر با شرایطی روبرو است که اولا مسیرهای واردات باز است و برای واردکنندگان اولویت ارزی هم وجود دارد، بطوریکه این گروه در 6 ماه ابتدای سال به اندازه کل نیاز سال تایر وارد کرده اند و در سال گذشته هم دو برابر سال 1401 وارد کردند و این در حالی است که ۱۹ برند آشنا و ناآشنای چینی به همراه برندهای معتبری چون میشلن وارد کرده اند.

مهندس میرزایی با بیان این که تولیدکنندگان در این وضعیت ناعادلانه تولید می کنند گفت: وقتی بیش از نیاز کشور تایر وجود دارد و از طرفی مسیر واردات با تعرفه صفر فراهم است، نباید اجازه داد قیمت تایر ایرانی سرکوب شود تا توسط بعضی خریداری و به کشورهای هم جوار قاچاق گردد و از طرف دیگر شرکت های ایرانی زیان آن را تحمل کنند.

مدیرعامل بارز با بیان این که اکنون قیمت یک جفت تایر ۳۸۵ چینی برند ناآشنا برای مصرف کننده به ۴۰ میلیون رسیده گفت: چرا باید تقاضای ۲۰ میلیونی برای قیمت محصول ایرانی با یک سود معقول که از زحمت تولید نصیب سهامداران می شود درخواستی عجیب قلمداد شود؟

مهندس میرزایی در ادامه با اشاره به درخواست افزایش 57 درصدی قیمت برای تایرهای تی بی آر در سال قبل گفت:  متاسفانه تصمیمات سازمان حمایت دستخوش سیاست کشور است و به همین دلیل تنها با افزایش ۲۰ درصدی قیمت موافقت شد که نتیجه این چنین تصمیماتی، اثرات منفی در سال های بعد است.

به گفته مدیرعامل بارز، امروز افزایش نرخ ضروری است و اگر ما مجبور به سرکوب قیمت شویم چوبش را صنعت تایر خواهد خورد و در این بین رانت بزرگی نصیب برخی سودجویان خواهد شد و  اگر دو نرخی به دلیل سرکوب دستوری نرخ اتفاق بیافتد، بخش توزیع تایر هم آسیب خواهد دید و هر روز شاهد بسته شدن، جریمه، کشف محموله قاچاق، تهمت و افترا به کسبه خواهیم بود. این در حالی است که در چنین شرایطی کسب و کارهای زیر پله‌ای رونق بیشتری پیدا خواهند کرد و همه اینها باعث از بین رفتن سرمایه‌های اجتماعی می شوند که دولت باید به آن توجه کند.